(Giáo dục&Đời sống) – Năm 2022, một số trường đại học sẽ thêm các tiêu chí như hoạt động xã hội, văn thể mỹ, bài luận, phỏng vấn… để tuyển chọn sinh viên thay vì chỉ dựa hoàn toàn vào điểm số như các năm trước.
Số trường đưa các tiêu chí nói trên vào chọn sinh viên chưa nhiều nhưng theo các chuyên gia tuyển sinh, đó cũng là tín hiệu tích cực khởi đầu cho giai đoạn đổi mới tuyển sinh những năm tới.
Hoạt động xã hội, văn thể mỹ, bài luận…
Tại Trường ĐH Bách khoa (ĐH Quốc gia TP.HCM), PGS.TS Bùi Hoài Thắng – trưởng phòng đào tạo – cho biết năm 2022 trường tiếp tục sử dụng đa dạng các phương thức tuyển sinh như tuyển thẳng, ưu tiên xét tuyển, xét kết quả thi tốt nghiệp THPT, thi đánh giá năng lực ĐH Quốc gia TP.HCM, xét chứng chỉ tuyển sinh quốc tế hoặc thí sinh người nước ngoài, xét học lực kết hợp phỏng vấn.
“Bên cạnh đó, trường dự kiến tuyển sinh theo hình thức kết hợp các tiêu chí để đánh giá toàn diện năng lực thí sinh bao gồm năng lực học tập, hoạt động xã hội, hoạt động văn thể mỹ, bài luận, thư giới thiệu, phỏng vấn. Dự kiến phương thức này sẽ là phương thức chủ đạo trong tuyển sinh của trường từ năm 2022” – ông Thắng cho biết.
Nói rõ hơn về tiêu chí “hoạt động xã hội”, ông Thắng cho hay bất kỳ đóng góp nào cho xã hội đều trân quý. Ví dụ như học sinh tham gia chiến dịch Mùa hè xanh, các hoạt động tình nguyện hỗ trợ cộng đồng tại địa phương…
Hay như trong dịch COVID-19 vừa qua, nhiều bạn trẻ không ra khỏi nhà nhưng có những đóng góp tích cực cho cộng đồng khi tham gia Mạng lưới tình nguyện viên tiếp nhận thông tin hỗ trợ về chăm sóc sức khỏe và an sinh xã hội cho người dân TP.HCM thông qua tổng đài 1022.
Về tiêu chí “hoạt động văn thể mỹ”, thí sinh có tham gia các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể dục thể thao… Thí sinh viết bài luận để trình bày những thế mạnh của mình. Còn thư giới thiệu là do chính giáo viên của trường thí sinh theo học viết.
ThS Trần Nam – trưởng phòng truyền thông và quan hệ doanh nghiệp Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn, ĐH Quốc gia TP.HCM – cho biết: “Năm 2022, trường bổ sung phương thức tuyển thí sinh đạt giải nhất, nhì, ba học sinh giỏi cấp tỉnh/thành phố; thí sinh đạt thành tích cao trong hoạt động xã hội, văn nghệ, thể thao… tối đa là 5% chỉ tiêu…”.
Tuyển thẳng tài năng thể thao
Trường ĐH Công nghệ thông tin (ĐH Quốc gia TP.HCM) đã công bố ưu tiên xét tuyển thẳng theo quy định của trường. Đối tượng là những thí sinh đoạt giải thi Olympic tin học, thi lập trình quốc tế, thí sinh đoạt giải 1, 2, 3 từ kỳ thi tháng trở lên trong cuộc thi “Đường lên đỉnh Olympia”.
Năm 2022 lần đầu tiên trường xét tuyển thẳng dành cho tài năng thể thao. Cụ thể, thí sinh đoạt huy chương vàng/bạc/đồng ở các giải thể thao quốc tế chính thức, bao gồm: Giải vô địch thế giới, Cúp thế giới, Thế vận hội Olympic, Đại hội thể thao châu Á (ASIAD), Giải vô địch châu Á, Cúp châu Á, Giải vô địch Đông Nam Á, Đại hội thể thao Đông Nam Á (SEA Games), Cúp Đông Nam Á (thời hạn được tính để hưởng ưu tiên không quá 4 năm tính đến ngày xét tuyển vào trường). Điểm trung bình kết quả học tập THPT các môn trong tổ hợp xét tuyển lớn hơn hoặc bằng 7.0.
TS Nguyễn Tấn Trần Minh Khang – phó hiệu trưởng – cho biết: “Việc mở rộng phương thức xét tuyển thẳng dành cho tài năng thể thao nhằm giải quyết được câu chuyện tuổi nghề của các tài năng thể thao Việt Nam, để họ có thể vừa yên tâm thi đấu hết mình, vừa có được cơ hội gặt hái nhiều thành công hơn nữa sau khi giải nghệ”.
Còn Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM ưu tiên xét tuyển học sinh giỏi trường chuyên hoặc trường top 200, xét điểm IELTS quốc tế, điểm SAT quốc tế.
Ngoài ra, hiện có hàng loạt ĐH, trường ĐH trong cả nước đã công bố tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực để tuyển sinh trong năm 2022.
Thêm cơ hội cho thí sinh
Về ưu điểm của đa dạng tiêu chí trong tuyển sinh, PGS.TS Bùi Hoài Thắng phân tích: “Phương thức tuyển sinh kết hợp thêm cơ hội cho thí sinh có thế mạnh về hoạt động tích cực khác ngoài việc học tự tin hơn khi đăng ký xét tuyển.
Không ít người cho rằng những học sinh tham gia hoạt động xã hội, hoạt động Đoàn thường ham chơi, không lo học. Do vậy, với cách tuyển sinh mới này, trường muốn làm thay đổi suy nghĩ, học sinh không chỉ học giỏi mà còn phải có nhiều năng lực cần thiết khác và hoạt động xã hội.
Trường sẽ từng bước áp dụng để trong tương lai xa hơn góp phần làm thay đổi việc dạy học ở bậc phổ thông. Những năm qua các trường ĐH đã áp dụng nhiều phương thức tuyển sinh mới theo hướng đánh giá năng lực đa dạng người học. Thời gian tới đây các trường trong nước cũng sẽ theo khuynh hướng chung của thế giới là đánh giá năng lực tổng hợp của người học”.
TS Trần Nam Dũng – phó hiệu trưởng Trường phổ thông Năng khiếu (ĐH Quốc gia TP.HCM) – cho rằng thực tế tuyển sinh ở nước ta lâu nay hầu như chỉ dựa vào điểm số (điểm thi THPT, điểm học bạ…). Chưa thấy trường ĐH nào tuyển thẳng một học sinh vì thành tích thể thao hay văn nghệ nổi trội…
Trong khi đó nhiều quốc gia phát triển hiện tuyển sinh ĐH bằng nhiều hình thức rất đa dạng để chọn được những người nổi trội về một mặt nào đó chứ không chỉ dựa vào điểm số.
Trường ĐH còn phải có chỗ cho các hoạt động văn nghệ, thể thao, các hoạt động tập thể, công tác xã hội, tranh biện… Không cần phải tham gia và giỏi ở tất cả các hoạt động, nhưng phải có sự hài hòa.
“Việc tuyển sinh chỉ dựa vào điểm số là phiến diện. Tuyển sinh ĐH theo nếp cũ đã bỏ qua những phẩm chất, năng lực nổi trội của người học, mà đáng lẽ những yếu tố ấy cần phải được lưu tâm để đánh giá toàn diện năng lực của một cá nhân.
Do vậy, việc năm 2022 các trường ĐH đưa ra tiêu chí tuyển sinh mới ngoài điểm thi là sự khởi đầu tích cực cho giai đoạn đổi mới tuyển sinh mạnh mẽ trong những năm tới” – ông Dũng nhấn mạnh.
Xu hướng chung của các trường đại học trên thế giới
TS Nguyễn Quốc Chính – giám đốc Trung tâm khảo thí và đánh giá chất lượng đào tạo ĐH Quốc gia TP.HCM – cho rằng tuyển sinh theo hình thức kết hợp các tiêu chí để đánh giá toàn diện năng lực thí sinh là việc nên làm, vì đây là xu hướng chung của các trường ĐH trên thế giới đã làm từ cả trăm năm nay rồi chứ không phải mới.
Việc tuyển sinh bằng đánh giá năng lực toàn diện là cực kỳ quan trọng. Sự thành công của một người không chỉ nằm ở thước đo kiến thức mà còn ở các kỹ năng, năng lực và nhiều yếu tố khác, đặc biệt là thái độ. Do đó nếu có những thang đánh giá toàn diện sẽ giúp chọn được người học phù hợp với mục tiêu đào tạo của các trường ĐH.
