Giáo dục và Đời sống – Sáng 13/5 (tức ngày 24/3 Âm lịch), Ủy ban nhân huyện Na Rì (Bắc Kạn) tổ chức khai mạc Lễ hội văn hóa “Chợ tình Xuân Dương”. Đây là một lễ hội độc đáo, đã được tỉnh Bắc Kạn xác định là một trong những hoạt động văn hóa trọng điểm gắn với phát triển du lịch.
Chuyện kể rằng có hai vợ chồng ở thôn Pác Sen, xã Xuân Dương hết mực thương yêu nhau. Ngày nọ, hai vợ chồng cùng nhau ra đồng, chồng phát cây ở cuối ruộng, vợ cuốc đất đầu ruộng.
Khi mặt trời đứng bóng, người chồng mới thôi chặt cây, phát cỏ để gọi vợ về nghỉ, nhưng không nghe được tiếng trả lời của vợ, chỉ nghe tiếng núi đồi vọng lại.
Tìm mãi chẳng thấy vợ đâu, khi tới đầu ruộng, chỉ chỉ thấy cây cuốc vứt chỏng chơ, cỏ cây gẫy, nát. Sau này người chồng mới hay, một tên quan đi qua thấy người phụ nữ đẹp đã cho quân bắt nàng mang đi. Người vợ chống cự, kêu cứu thảm thiết nhưng do thửa ruộng quá dài, người chồng không nghe thấy.
Sau này, nàng có dịp trở lại quê, vợ chồng gặp nhau, mừng mừng tủi tủi, nhưng cũng chỉ biết ôm nhau khóc chứ không thể hàn gắn lại tình xưa vì mỗi người đều đã yên bề gia thất.
Biết chuyện, dân làng ai cũng tỏ lòng thương. Cảm động trước tình cảm của những người yêu nhau nhưng không đến được với nhau nên mọi người đồng ý để hai vợ chồng cũ có một ngày ôn lại chuyện xưa và chọn thửa ruộng dài (theo tiếng dân tộc Tày là Nà Rì) của vợ chồng nhà nọ làm nơi tụ họp, đó là ngày 25/3 Âm lịch.
Ruộng dài (Nà Rì) sau này cũng trở thành tên của cả huyện Na Rì (Nà Rì đọc chệch thành Na Rì) ngày nay.
Lễ hội “Chợ tình Xuân Dương” năm nay lần đầu tiên được Ủy ban nhân dân huyện Na Rì tổ chức ở quy mô cấp huyện, cũng là lần đầu tiên thời gian diễn ra trong ba ngày (từ 12 đến 14/5).
Lời mời của huyện Na Rì với du khách gần xa dịp này là: “Tháng Ba, khi cái lạnh còn vương vấn nương đồi, mời bạn về với Xuân Dương, Na Rì để hòa mình trong sắc màu vùng cao với điệu Sli sâu lắng, tiếng Then mượt mà, chuếnh choáng men rượu ngô và tình người nồng thắm. Chợ tình đã sẵn sàng “để cho người cũ tìm về với duyên xưa”.
